Thema Vrije tijd, sport en cultuur
Toegankelijkheid is een onderwerp dat ook terugkomt wanneer mensen praten over de invulling van hun vrije tijd. Het ontmoeten van mensen gaat moeilijk als de plek waar je mensen kan ontmoeten niet toegankelijk is. Denk bijvoorbeeld aan de toegankelijkheid van horeca, winkels, sport- en cultuurvoorzieningen, speelruimtes, natuur en openbare gebouwen. Hierbij hoort ook het belang van openbare toiletten en toiletten geschikt voor mensen met een beperking.
De ambitie van de gemeente is dat iedereen de vrije tijd kan besteden naar eigen keuze. De Sportraad van Delft, opgericht in 1948, behartigt de belangen van de Delftse sportverenigingen en sportbeoefenaren en is dé partner voor de gemeente Delft en voor politieke en andere maatschappelijke organisaties. De Sportraad besteedt hier ook aandacht aan. Dat doen zij richting hun leden en in de verschillende groepen waarin de Sportraad actief is. Daarnaast zetten de combinatiefunctionarissen van Delft voor Elkaar zich actief in voor een inclusief en toegankelijk sportaanbod. Zij ondersteunen bijvoorbeeld sportverenigingen door aangepast sportaanbod op te zetten of ze denken mee hoe verenigingen zich kunnen ontwikkelen op het gebied van inclusie en toegankelijkheid. Ook leggen zij verbindingen tussen maatschappelijke partners, zoals speciaal onderwijs en sportaanbieders.
In september 2020 is het Delfts sportakkoord I gesloten, waarmee Delft de handen ineensloeg om de sport te versterken en de maatschappelijke kracht van sport optimaal te benutten. Het streven daarbij was dat alle Delftenaren een leven lang bewegen en sporten. Om dit te bereiken, stimuleerde de gemeente dat er een sportaanbod is voor iedereen, ongeacht geslacht, leeftijd, beperking, geloofsovertuiging, afkomst of seksuele voorkeur. Het vervolg is het Delfts Sportakkoord II van juni 2023. Dit richt zich – in lijn met het Nationaal Sportakkoord II – op drie hoofdambities. Bij de eerste ambitie gaat het om het ‘verstevigen van het fundament van de sport’. Dat gaat over sterke sportaanbieders en een sociaal veilige sport voor iedereen. De tweede ambitie is ‘het vergroten van het bereik van de sport’, waardoor meer mensen zich aangesproken en uitgenodigd voelen om te sporten of bewegen. Ten slotte zet de derde ambitie in op het vergroten van de maatschappelijke waarde van sport: ‘meer betekenis geven aan sport’.
De afgelopen periode hebben de inspanningen vanuit het Delfts Sportakkoord I en II en de combinatiefunctionarissen geleid tot mooie activiteiten. Een aantal voorbeelden hiervan zijn:
- “Special Sportweek” aansluitend op de Delftse Sportweek voor extra aandacht voor aangepast sporten in Delft;
- Sportactiviteiten in samenwerking met sportaanbieders voor speciaal onderwijs;
- Regionale sportdag voor aangepast sporten (vanuit het Regio Haaglanden samenwerkingsverband).
Binnen deze ambities wordt gewerkt aan vier thema’s. Het thema ‘Inclusie en diversiteit’ gaat over het vergroten van de toegankelijkheid van en toeleiding naar sport. Door het vergroten van de bewustwording bij sportaanbieders worden zij gestimuleerd om actief in te zetten op diversiteit en inclusie en zorgen ze dat iedereen zich welkom voelt. Een randvoorwaarde hiervan is sociale veiligheid. Hieraan geven de leden van de Sportraad extra aandacht de komende periode. Het Toegankelijkheidsnetwerk heeft contact met de Sportraad om hier gezamenlijk verdere stappen in te zetten. De Sportraad werkt graag mee aan het verbeteren van de toegankelijkheid, bijvoorbeeld wanneer er signalen binnenkomen vanuit de stad.
Ook in regionaal verband is aandacht voor inclusief sporten en bewegen. In dat kader werken gemeenten in de regio Haaglanden sinds 2019 samen om inwoners met een beperking (meer) te laten sporten en bewegen. Dit wordt onder andere gedaan door vraag en aanbod op regionaal niveau op elkaar af te stemmen. En professionals uit de regio regelmatig kennis te laten delen. Op deze wijze wordt het voor inwoners uit regio Haaglanden makkelijker passend sport- en beweegaanbod te vinden.
Cultuur is een onderdeel van de vrijetijdsbesteding. De gemeente besteedt veel aandacht aan de toegankelijkheid van cultuur in Delft. In samenwerking met de culturele en maatschappelijke partners in de stad werkt de gemeente Delft aan een digitaal en communicatief vindbare stad, waarbinnen het Delftse cultuuraanbod ook fysiek bereikbaar is. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan door een begrijpelijke en aansprekende vorm van communicatie te gebruiken. Het sluitstuk daarvan is de Code Diversiteit en Inclusie. Deze gedragscode is bedoeld om ervoor te zorgen dat de cultuursector zo veel mogelijk een realistische afspiegeling is van onze diverse samenleving, en daarbij voor iedereen toegankelijk en gelijkwaardig. Het is een soort manifest mét praktische handvatten en uitwerkingen.
Een mooi initiatief is de voorstelling ‘De komedie over een bankoverval’ die in het Theater de Veste werd getoond. Theater de Veste wil het theaterbezoek van inwoners van Delft en omstreken met een visuele beperking bevorderen. Hierdoor werd een reguliere voorstelling mede toegankelijk gemaakt voor deze doelgroep. Een blindentolk van Stichting Komt het Zien! voorzag de voorstelling live van audioscriptie. Via draadloze koptelefoons ontvingen blinden en slechtzienden een gedetailleerde beschrijving van de gebeurtenissen, naast het reguliere geluid van dialogen, muziek en reacties van het ziende publiek. Hierdoor werd de volledige theatervoorstelling toegankelijk.
Maatregel MKB toegankelijke route
Het Toegankelijkheidsnetwerk heeft signalen geprioriteerd rond het thema vrije tijd, sport en cultuur. We starten met het oppakken van het doel: toegankelijke horeca en winkels. Andere signalen hebben ook de aandacht, maar zijn (nog) niet genoemd als maatregel in deze Agenda.
De gemeente werkt samen met Ongehinderd, het Toegankelijkheidsnetwerk en andere partners aan een toegankelijke route voor het midden- en kleinbedrijf (MKB) in de binnenstad. Horeca en winkels op deze route worden uitgedaagd en ook geholpen om stappen te zetten om hun zaak toegankelijker te maken. Of om op hun website inzichtelijk te maken hoe toegankelijk zij al zijn.
Meer dan 50 horecazaken en winkels doen inmiddels mee. Het doel is dat dit initiatief zich verder verspreidt door de stad, als een olievlek. Zo worden ook andere ondernemers aangemoedigd om mee te doen.
Toegankelijk Gezondheidsfestival
In maart is er gesproken met evenementenorganisatie De Burgemeesters over het toegankelijk maken van het Gezondheidsfestival 2025. Het gesprek verliep positief. De organisatie stond open voor verbetering en werkte mee aan een toegankelijker evenement. Er is een checklist opgesteld met aandachtspunten voor toegankelijkheid. Deze checklist bevat de belangrijkste basisvoorwaarden en is opgesteld met inbreng van het Toegankelijkheidsnetwerk.
Maatregel Uitbreiden Ongehinderd app
Ongehinderd is een maatschappelijk gedreven onderneming die zich inzet voor een toegankelijker Nederland. Ongehinderd heeft een app en website waarmee mensen met een beperking altijd en overal inzicht krijgen in de toegankelijkheid van publieke locaties. Door het keuringsteam worden locaties getoetst in opdracht van gemeenten en bedrijven.
We voorzien de Ongehinderd app verder van informatie over de geteste toegankelijkheid van bijvoorbeeld restaurants, winkels, straten, openbare toiletten en musea. Ook haltes van het openbaar vervoer nemen we hierin mee.
Het doel is dat een inwoner met een beperking zich beter kan voorbereiden op een bezoek of reis. Wanneer meer informatie over de toegankelijkheid beschikbaar is, kan iemand met meer zelfvertrouwen deelnemen aan de samenleving. Mensen met een beperking hebben vaak meer planning en organisatie nodig voordat ze op stap kunnen gaan. Meer informatie ondersteunt hen hierbij.
We blijven met het Toegankelijkheidsnetwerk in contact met stichting Ongehinderd. Er wordt duidelijk wat ervoor nodig is om de app over de situatie in Delft up-to-date genoeg te krijgen. We evalueren deze app over een jaar en vragen aan het Toegankelijkheidsnetwerk welke informatie nog ontbreekt en gaan daar in het tweede jaar actief mee aan de slag. Samen met het Toegankelijkheidsnetwerk hebben we hier blijvend aandacht voor.
